ผญา ภูมิปัญญาอีสาน - มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

ผญา มาจาก คำว่า ปรัชญา ในภาษาสันสกฤต หรือ มาจากคำว่า ปัญญา ในภาษาบาลี แล้วกลายมาเป็น ประญา อีสานออกเสียง คำว่า เปรต

ผญา หรือ ผะหยา เป็นคำกลอนหรือคำปรัชญาของลาวในและคนไทยภาคอีสานโบราณ ซึ่งภาษาสืบทอดมาจากภาษาของอาณาจักรล้านช้างและปัจจุบันการเล่นผญายังหลงเหลือในหมอลำกลอนแบบอีสาน

ผญาอีสาน ฮีตในเดือนหก : ผญา # ฮอดเดือนหกเสียงฟ้า ไขบอกข่าวทางคน มีแต่ฝนกับลมส่งเสียงกึกก้อง สายตามองเห็นแล้ว ในใจกะให้ม่วน ส่วนว่าเขียดอีโม้ ลำเกี้ยวใส่ผู้สาว เห็นปลาขาวปลาซิว ปลานิลปลากะเดิด

ผญาอีสาน อวดเป็นFผญา ตาส่องEmมองไกล ว่าสิได้เDmป็นคู่หมั้นหมาย G แต่นกเจ่าFสิบินเจ้ยเจิดหนี G ฮักเฮานี่อEmยู่คนละก้ำAmฝ่าย ขี้ข้าDmเงาะป่าบ้าใบ้ Gบ่ควรคู่รCจนาน้อง